YAZ TATİLLERİ DÜNYADA VE BİZDE NASIL DEĞERLENDİRİLİYOR

Her öğretim yılı bir öncekinden tamamen bağımsız değildir. Bir önceki öğretim yılında öğrenilen bilgiler, yeni öğrenilecek bilgilerin ön öğrenmelerinin bir kısmını ya da çoğunluğunu oluşturur.
            Bu bakımdan, öğrencilerin eğitim öğretim yılında öğrendikleri bilgileri üç aylık yaz tatili döneminde unutmamalarını sağlamak gerekiyor. Çünkü tatil sonunda öğrencilerin öğrendiklerini okula geri getirmede başarısız oldukları yani hatırlayamadıkları birçok bilgiler vardır.
            Yapılan araştırmalar, yaz tatili dönüşünde matematik ve okuma üzerine öğrencilerde gerileme olduğunu, matematikte bu gerilemenin daha fazla yaşandığını göstermiştir.
            Ders yılında kazanılan bilgilerin, yaz tatili dönüşünde öğrenme kaybına uğraması şüphesiz bütün dünya çocuklarının problemidir. Birçok ülke yaz tatili öğrenme kayıplarını en aza indirme çabası içinde iken, bizde bu konuda yapılan ciddi manada bir çalışmanın olmadığını üzülerek görüyorum. Şimdi sizlerle bazı dünya ülkelerinin eğitimi ile ilgili istatistikî değerleri paylaşmak istiyorum.
Dünya ülkelerinin yaz tatili süreleri:
            Avrupa ülkelerinde, yaz tatili farklı sürelerdedir. Yaklaşık olarak yaz tatili süresi Avusturya, Belçika, Finlandiya ve Lüksemburg'da iki ay, Hollanda ve İngiltere'de altı hafta, İtalya'da dokuz hafta, Portekiz'de 2,5 aydır.
            Yine Avrupa ülkelerinde öğretim yılına baktığımızda, İngiltere, Finlandiya, Lüksemburg ve Portekiz'de öğretim yılının üç döneme ayrıldığı görülmektedir.
            Ülkemizde ise yaz tatili süresi yaklaşık üç aydır. Bu ülkelerle karşılaştırıldığında üç ay uzun görünmektedir.
Ders saati süreleri:
            Almanya'da haftalık ders saati, eyaletlere göre ilkokul 1. ve 2. sınıflarda 17–23, üst sınıflarda 23–27 ve ortaokulda da 30–32 saattir.
            Avusturya'da haftalık ders saati, ilkokul 1. ve 2. sınıflarda 21, 3. ve 4. sınıflarda 25 ve ortaokulda da 32–34 saattir. Hollanda'da haftalık ders saati, ilköğretim birinci kademede 22 ve ikinci kademede 25 saattir.
            İlköğretim okullarında haftalık ders saati Belçika'da 28, Fransa'da 26–27, Lüksemburg'da 30 ve Portekiz'de 25–31 saattir.
            Ülkemizde ise devlet okullarında haftalık ders saati 30'dur. Avrupa ülkeleri ile karşılaştırıldığında bu sürenin kısa olmadığı, hatta ilköğretim birinci kademede diğerlerinden uzun olduğu görülmektedir.
Ders yılı süresi:
            Avrupa ülkelerine baktığımızda ders yılı süresi Lüksemburg'da 212, Hollanda ve İtalya'da 200, Finlandiya'da 190, Portekiz'de 184, Belçika'da 182, İngiltere'de 178 ve İspanya'da 175 gündür.
            Kısalan yaz tatili ile öğretim süresi uzun tutulmamış İngiltere 178, Portekiz 184 gün, iki ara tatile dağıtılmıştır. Ayrıca, Avrupa ülkelerinde uygulanan Noel ve Paskalya tatilleri ile yaz tatili süresinin kısa olmasına rağmen ders yılı süresi uzamamıştır
Ülkemizde ise ilköğretim okullarında ders yılı süresi 180 iş günüdür.
Ülkemizde eğitimde kalitenin artması için öneriler;
            Yaz tatili 10 haftaya indirilerek tatil süresinin kısalması sonucunda iki tane ara tatil ve üç dönemden oluşan 190 günlük (70+65+55) bir ders yılı elde edilebilir.
            Ağustos sonunda başlayan ve diğer iki dönemden biraz daha uzun ve ders yoğunluğu biraz daha fazla olan birinci dönem ile ders yılı başlayabilir.
            İkinci dönem, birinci dönemden süre olarak kısa ve daha az yoğun, üçüncü dönem süre olarak ikinci dönemden kısa, birinci ve ikinciden daha az yoğun olabilir.
            Ders yoğunluğu az olan bu son dönem, uygulamaya, değerlendirmeye, gezi-gözleme, sosyalleştirmeye dönük hâle getirilebilir. Böylece yaşayarak öğrenme modeli de uygulanmış olur.
            Bizde 180 olan iş günü, Avrupa ortalamasına bakarak 10 gün daha artırılarak 190 güne çıkarılabilir. Ama bu yapılırken haftalık ders saat sayısı da aşağıya çekilmelidir.
            Yıl içerisinde bayram ve tatil günleri azaltılabilir.
            Eğer ülkemizin iklim şartları gerekçe gösterilerek üç aylık yaz tatili bir zorunluluk gibi düşünülürse, bu durumda iş öğretmen ve velilere düşecektir.
            Öğretmenlerin bu durumda yaz tatilini öğrencileriyle birlikte planlaması çok verimli olacaktır. Öğrencilere öğretmenler tarafından bilgi kaybını önleyen tatil kitapları, bilimsel dergiler ve mecmualar ile bazı testler önerilmeli; bunların takibini de veliler yapmalıdır
            Tüm öğretmenlere öğrencilere ve velilere iyi bir yaz tatili dönemi diliyor, bilgilerimizin unutulmaması için gereken çabayı sarf edeceğinizi umuyorum.

                                                                                        İbrahim KAÇIRAN